کارکردهای آشکارو پنهان زیارتگاه های ایلام( حوزه شمالی ) قبل و بعد ار انقلاب اسلامی

چکیده در جوامع دینی تاریخ روستاها، شهرها و مناطق با تاریخ مراکز زیارتی عجین است. زیارتگاه ها از عوامل حفظ سنت ها و هویت فرهنگی جوامع محل استقرارشان هستند. ارتباط گروه های زیادی از مردم با این فضا های آیینی و عبادی که فعال و غنی از تجارب معنوی هستند ضرورت بررسی کارکرد های مختلف آنان است. این اماکن کارکردهای آشکارو پنهانی دارند که بر ابعاد مختلف حیات اجتماعی اثر گذار است. در ایلام نیز همچون سایر مناطق، زیارتگاه ها چنین کارکردهایی داشته و دارند. این کارکردها (آشکار وپنهان)دائما در مسیر تطور و تحولند. حوادث مهمی چون انقلاب در این تطور نقش محوری دارند. در این پژوهش براساس نظریه «مرتون» کارکرد های آشکار و پنهان زیارتگاه های ایلام (حوزه شمالی استان) در دو مقطع قبل و بعد از انقلاب مورد مقایسه قرار گرفته اند. روش کار در گردآوری اطلاعات از طریق تبدیل داده های کیفی به کمی با رویکرد مقایسه ای است. با استخراج داده ها و تنظیم وتحلیل آن ها نتایجی به دست آمد که حاکی از افزایش کارکرد های آشکار و پنهان زیارتگاه ها نسبت به قبل از انقلاب اسلامی است. بر اساس بررسی انجام شده این افزایش عمومی کارکرد درتمام زمینه های اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی مشاهده می شود. در مواردی نیز به دلایلی چون تفکیک وظایف برخی نهاد ها با کاهش کارکرد زیارتگاه مواجه هستیم. همچون ارجاع دعاوی به مراجع قضایی و حذف مراکز حل اختلاف در زیارتگاه ها. برخی زیارتگاه ها نیز به خاطر تغییر در نوع باور مردم به زیارتگاه در دوران پس از انقلاب کارکرد های پیشین خود را از دست داده اند. واژگان کلیدی: کارکرد، کارکرد آشکار وپنهان، زیارتگاه، بقعه، امام زاده، ایلام شمالی.